Hybrid là công nghệ động cơ lai đã có mặt trên thị trường đã lâu nhưng đến năm 2022 mới thực sự gây chú ý tại Việt Nam. Tại thị trường Châu Âu, các mẫu xe Hybrid rất phổ biến, tuy nhiên tại Việt Nam, công nghệ Hybrid vẫn chưa được phổ biến, ngay cả các dòng xe sang. Vậy, xe hybrid là gì? Ưu điểm và nhược điểm ra sao? Khi sử dụng cần lưu ý điều gì?
Xe hybrid là gì?
Xe hybrid là loại xe sử dụng cả động cơ đốt trong và động cơ điện để giảm thiểu khí thải và tiết kiệm nhiên liệu. Xe hybrid được thiết kế để sử dụng hai loại động cơ này cùng hoạt động, tùy thuộc vào tình huống lái xe, động cơ điện sẽ được sử dụng để di chuyển xe ở tốc độ chậm và động cơ đốt trong sẽ được sử dụng ở tốc độ cao hơn. Xe hybrid hiện nay được sản xuất bởi nhiều hãng xe nổi tiếng trên thế giới như Toyota, Honda, Ford, Hyundai,… và được sử dụng phổ biến trên thị trường ô tô hiện nay.
Cấu tạo xe hybrid
Xe hybrid (hay còn gọi là xe hỗn hợp) được thiết kế với cấu tạo bao gồm hai nguồn năng lượng khác nhau, bao gồm động cơ đốt trong và động cơ điện. Cấu tạo chi tiết của xe hybrid có thể khác nhau tùy theo từng loại xe, nhưng thường bao gồm các thành phần sau:
- Động cơ đốt trong: Đây là loại động cơ sử dụng nhiên liệu để sản xuất năng lượng, thông thường là xăng hoặc dầu diesel. Động cơ này thường được kết hợp với hộp số tự động hoặc hộp số tay.
- Động cơ điện: Đây là loại động cơ sử dụng điện để sản xuất năng lượng. Động cơ này được cung cấp bởi một pin lithium-ion hoặc pin nickel-metal hydride.
- Hệ thống pin: Pin sẽ lưu trữ năng lượng điện để cung cấp cho động cơ điện khi cần thiết.
- Hệ thống truyền động: Hệ thống này được sử dụng để chuyển động từ động cơ đến bánh xe. Trong xe hybrid, hệ thống truyền động thường được thiết kế để cho phép cả hai động cơ hoạt động cùng nhau hoặc động cơ điện hoạt động độc lập.
- Hệ thống điều khiển: Hệ thống này giúp điều chỉnh chuyển động của xe, đảm bảo sự linh hoạt và tiết kiệm nhiên liệu.
- Hệ thống tái tạo năng lượng: Hệ thống này giúp tận dụng lại năng lượng từ phanh và động cơ đốt trong để sạc pin và giúp tiết kiệm nhiên liệu.
Nhờ cấu tạo hỗn hợp này, xe hybrid có thể sử dụng năng lượng từ cả hai nguồn để tiết kiệm nhiên liệu và giảm khí thải ra môi trường.
Uu điểm xe hybrid
Xe hybrid có nhiều ưu điểm như sau:
- Tiết kiệm nhiên liệu: Xe hybrid sử dụng động cơ điện kết hợp với động cơ đốt trong, giúp giảm thiểu sự tiêu thụ nhiên liệu và tiết kiệm chi phí.
- Giảm khí thải: Với công nghệ tiên tiến, xe hybrid giảm thiểu lượng khí thải, giúp bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí.
- Lái êm ái: Động cơ điện của xe hybrid làm giảm độ ồn và rung, tạo cảm giác lái êm ái và thoải mái hơn.
- Tăng tuổi thọ động cơ: Do việc sử dụng động cơ điện khi di chuyển ở tốc độ chậm giúp giảm tải trọng cho động cơ đốt trong, do đó tăng tuổi thọ của động cơ.
- Khả năng tăng tốc tốt: Hệ thống kết hợp động cơ điện và động cơ đốt trong giúp xe hybrid có khả năng tăng tốc nhanh và mượt mà hơn.
- Hỗ trợ lái an toàn: Nhiều loại xe hybrid được trang bị công nghệ hỗ trợ lái an toàn như phanh tự động, cảnh báo điểm mù, cảnh báo va chạm,…
Tóm lại, xe hybrid có nhiều ưu điểm, giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm khí thải, tăng tuổi thọ động cơ và cung cấp trải nghiệm lái an toàn và thoải mái.
Khuyết điểm xe hybrid
Mặc dù xe hybrid có nhiều ưu điểm nhưng cũng có một số khuyết điểm sau:
- Giá thành cao: Xe hybrid thường có giá thành cao hơn so với các loại xe thông thường.
- Trọng lượng nặng: Do cần phải trang bị thêm pin và hệ thống động cơ điện nên trọng lượng của xe hybrid thường nặng hơn so với các loại xe thông thường, làm giảm hiệu suất và tốc độ của xe.
- Không phù hợp cho tất cả các tình huống lái xe: Xe hybrid thường có hiệu suất tốt ở tốc độ chậm và trung bình, nhưng không phù hợp cho các tình huống lái xe ở tốc độ cao hơn.
- Thời gian sạc pin lâu: Đối với các xe hybrid sử dụng pin, thời gian sạc pin lâu hơn so với đổ nhiên liệu, khiến cho việc sử dụng xe không thuận tiện.
- Khả năng vận hành bị giới hạn: Xe hybrid phụ thuộc vào nhiều hệ thống phức tạp, bao gồm cả động cơ điện và động cơ đốt trong, nếu có sự cố về hệ thống sẽ khiến xe khó vận hành hoặc ngừng hoạt động.
Tóm lại, xe hybrid có một số khuyết điểm như giá thành cao, trọng lượng nặng, không phù hợp cho tất cả các tình huống lái xe, thời gian sạc pin lâu và khả năng vận hành bị giới hạn.
Các dạng xe hybrid phổ thông tại Việt Nam
Mild hybrid
Công nghệ Mild hybrid hay còn gọi là hybrid nhẹ đã có trên nhiều dòng xe sang từ lâu, song nay mới bắt đầu có mặt trên xe phổ thông. Suzuki Ertiga là mẫu xe điển hình sử dụng động cơ mild hybrid.
Full hybrid
Mẫu xe phổ thông khởi xướng phong trào hybrid tại Việt Nam là Toyota Corolla Cross. Xe được trang bị động cơ Full hybrid (hybrid hoàn toàn), kết hợp giữa máy xăng và mô-tơ điện kèm pin Ni-MH. Sau Corolla Cross, Toyota còn mang về Camry và Corolla Altis với động cơ hybrid.
Với động cơ hybrid hoàn toàn, mô-tơ điện có công suất lớn hơn, pin có dung lượng cao hơn. Ở dải vận tốc thấp, xe có thể chạy bằng động cơ điện, ngắt hoàn toàn động cơ xăng.
Nissan Kicks cũng được trang bị một động cơ hybrid, tuy nhiên cách hoạt động có chút khác biệt so với các xe Toyota hybrid. Động cơ e-Power trên Kicks có động cơ điện truyền động trực tiếp tới bánh xe, còn động cơ xăng là máy phát tạo nguồn điện và sạc pin.
Plug-in hybrid
Plug-in hybrid là công nghệ hybrid có kèm cổng sạc điện. Hai mẫu xe tiêu biểu ở Việt Nam được trang bị Plug-in hybrid là Kia Sorento và Hyundai Santa Fe.
Lưu ý khi sử dụng xe hybrid
Khi sử dụng xe hybrid, người dùng cần lưu ý các điểm sau:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Trước khi sử dụng xe hybrid, người dùng cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để hiểu rõ cách vận hành và bảo trì xe.
- Sử dụng đúng loại nhiên liệu: Người dùng cần sử dụng đúng loại nhiên liệu được hướng dẫn trong sách hướng dẫn sử dụng, đảm bảo an toàn và hiệu suất của xe.
- Bảo dưỡng định kỳ: Người dùng cần bảo dưỡng xe định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất, bao gồm kiểm tra động cơ, hệ thống phanh, hệ thống treo và pin.
- Thay đổi lối lái: Xe hybrid có hệ thống phức tạp hơn so với các loại xe thông thường, người dùng cần thay đổi lối lái để tận dụng hiệu quả hệ thống động cơ điện và động cơ đốt trong.
- Lưu ý thời gian sạc pin: Nếu xe hybrid sử dụng pin, người dùng cần lưu ý thời gian sạc pin để đảm bảo pin luôn đầy và hiệu quả.
- Kiểm tra hệ thống điện: Hệ thống điện là một phần quan trọng của xe hybrid, người dùng cần kiểm tra thường xuyên để đảm bảo hoạt động tốt của xe.
- Thực hiện vận hành an toàn: Xe hybrid có nhiều tính năng an toàn, nhưng người dùng cần thực hiện vận hành an toàn và tuân thủ luật giao thông để tránh tai nạn.
Tóm lại, khi sử dụng xe hybrid, người dùng cần lưu ý các điểm như đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, sử dụng đúng loại nhiên liệu, bảo dưỡng định kỳ, thay đổi lối lái, lưu ý thời gian sạc pin, kiểm tra hệ thống điện và thực hiện vận hành an toàn.
Câu hỏi thường gặp về xe hybrid
Tuổi thọ pin xe hybrid bao lâu?
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ pin hybrid. Trong đó quan trọng nhất là cách bảo dưỡng và sử dụng. Mỗi dòng xe hybrid sẽ có tuổi thọ pin khác nhau. Riêng với pin hybrid của mẫu xe Toyota Corolla Cross, nhà sản xuất tự tin cho biết pin “pin trên Toyota Corolla Cross có tuổi thọ tương đương với tuổi thọ của mẫu xe”.
Bảo dưỡng pin hybrid như thế nào?
Về cơ bản, pin hybrid không cần bảo dưỡng định kỳ, bộ phận cần bảo dưỡng định kỳ là lọc gió trong hệ thống làm mát pin. Lọc gió này cần vệ sinh sau mỗi 10.000 km, thay thế sau mỗi 30.000 km.
Xe hybrid đi đường ngập có sao không?
Để đảm bảo các yếu tố thiết kế, phân bổ trọng lượng xe trước và sau, pin hybrid thường được đặt ở phía sau xe. Nhà sản xuất đã tính toán rất kỹ lưỡng yếu tố an toàn trong nhiều địa hình và điều kiện thời tiết khác nhau. Nếu xe đi đường ngập bình thường, nước sẽ không thể lọt vào bên trong. Trong trường hợp xác suất rất thấp, nước xâm nhập vào trong thì hệ thống điện cao áp của xe sẽ tự động ngắt, tránh nguy cơ giật điện hay chập cháy.
Xe hybrid có cần sạc pin không?
Với loại xe full-hybrid hay mild hybrid, xe không cần sạc pin vì động cơ đốt trong sẽ vừa đảm nhận vai trò dẫn động, vừa cung cấp năng lượng cho pin hybrid. Còn với loại xe plug-in hybrid, pin cần được sạc bằng nguồn điện bên ngoài.
Xe có chạy được không khi pin hybrid bị hỏng?
Xe full hybrid có động cơ điện và động cơ đốt trong (giống xe ô tô bình thường). Do đó nếu xe bị hết pin thì chỉ động cơ điện không thể hoạt động, còn động cơ đốt trong vẫn hoạt động được nên xe vẫn có thể chạy được. Tuy nhiên chỉ ở chế độ chạy dự phòng với tốc độ hạn chế. Khi này cần nhanh chóng đưa xe về gara để kiểm tra, sửa chữa ngay. Lưu ý đặc biệt nếu pin hỏng xe đã dừng sẽ không thể khởi động được. Bởi động cơ cần sử dụng điện từ pin hybrid để khởi động.
Giá pin hybrid bao nhiêu?
Giá pin hybrid sẽ tuỳ vào mẫu xe, đời xe, thông thường dao động từ 100 – 300 triệu đồng.
