ÔTÔ

Khám phá Đài Loan – Vùng đất của những người ra đi

Trước khi viên tướng nhà Minh Trịnh Thành Công đưa quân rời khỏi lục địa tới Đài Loan trong ước vọng phản Thanh, phục Minh, thì nơi đây vốn đã là thuộc địa của người Hà Lan và Tây Ban Nha từ trước thế kỷ thứ 17. Trong tiếng Bồ Đào Nha, Formosa có nghĩa là “hòn đảo xinh đẹp” (một cái tên khác của đảo Đài Loan), nơi đây vốn là vùng đất của các bộ tộc Nam Đảo (Indonesia) và những người Hán di cư từ Phúc Kiến và Quảng Đông sang sinh sống. Năm 1683, hòn đảo được hợp nhất vào nhà Thanh, trước khi lại bị nhượng cho Đế quốc Nhật Bản vào năm 1895 sau chiến tranh Thanh – Nhật. Nước Nhật đã từng coi nơi đây là vùng lãnh thổ chính thức của mình, họ xây dựng hạ tầng vào áp dụng nền giáo dục như tại chính quốc trong suốt 50 năm. Quá trình đó đã làm thay đổi sâu sắc nền văn hóa Đài Loan cho tới tận ngày hôm nay. Không ít người khi tới du lịch Đài Loan đã thốt lên rằng “đây có phải là một phiên bản khác của Nhật Bản?”

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Kết thúc chiến tranh thế giới thứ 2, khi đến quốc Nhật Bản không còn đủ sức tự quyết với số phận quốc gia mình thì cũng là lúc Đài Loan trở về với sự quản lý của Trung Hoa Dân Quốc. Năm 1949, Đài Loan lại một lần nữa đón những người ra đi từ đại lục khi Tưởng Giới Thạch thực hiện cuộc di tản lịch sử sau thất bại trong chiến tranh Quốc – Cộng và nơi đây trở thành vùng đất bị áp đặt thiết quân luật bởi Quốc Dân Đảng trong suốt 40 năm sau đó. Khác với Trịnh Thành Công với tham vọng phục quốc, Tưởng Giới Thạch đã không quay lại lục địa mà nỗ lực xây dựng Đài Loan thành một vùng lãnh thổ vững mạnh và tồn tại độc lập với CHND Trung Hoa cho tới ngày nay. Dưới sức ép của Mỹ, Nhật Bản đã chính thức từ bỏ quyền sở hữu quần đảo Đài Loan vào năm 1952 bằng “hiệp ước San Francisco” và cùng với Mỹ xây dựng mối quan hệ tốt với Đài Loan, góp phần biến nơi đây thành vùng đất cường thịnh, hoàn thiện về chính thể trên thực tế cho dù CHND Trung Hoa vẫn tuyên bố là “không thể tách rời”…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Những câu chuyện thăng trầm lịch sử đã tạo nên sự đa dạng văn hóa mang đặc trưng Đài Loan, một sự pha trộn của văn hóa cổ Trung Hoa với thẩm mỹ và phong cách Nhật Bản, phảng phất văn hóa cổ đại vùng Nam Đảo. Đó cũng là lý do mà hòn đảo thu hút hàng triệu khách du lịch mỗi năm cho tới khi đại dịch Covid-19 làm ngưng trệ hoàn toàn sự đi lại tới Đài Loan. Chuyến đi này của chúng tôi nằm trong nỗ lực xúc tiến du lịch của hòn đảo sau đại dịch – ngành công nghiệp thu về hàng tỉ Đài tệ mỗi năm.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Centours – đơn vị tổ chức chuyến đi

Ban đầu, vợ chồng tôi dự định sẽ đi theo dạng tự do, tự di chuyển, tự khám phá hòn đảo nhân kỷ niệm 20 năm ngày cưới. Nhưng sau nhiều cân nhắc, chúng tôi đã ký hợp đồng với CENtours để tham gia chuyến đi do đơn vị này tổ chức nhằm đảm bảo sự thuận lợi cho suốt hành trình, tránh những sự cố phát sinh có thể có bởi các chính sách phòng dịch và hạn chế đi lại mà Đài Loan vẫn còn áp dụng. Do đã có thị thực Hàn Quốc, vợ chồng tôi đã dễ dàng xin được thị thực Đài Loan bằng hình thức online (visa rời). Tuy vậy, chỉ một sai sót nhỏ trong bản khai cũng đã khiến chúng tôi suýt bị nhỡ chuyến bay do phải khai và lấy lại Visa khác. Cũng may là anh Long (HDV của CENTours) đã rất nhanh chóng và chuyên nghiệp giúp chúng tôi xử lý gọn gàng sự cố này. Đi theo đoàn tour có một cái lợi rõ ràng là luôn được check in qua cửa Sky Boss mà không phải xếp hàng. Hành trình 5 ngày 4 đêm của chúng tôi bắt đầu trên chuyến bay của VietJetAir tới hòn đảo xinh đẹp…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đài Loan cấm mọi hành vi mang thực phẩm tươi sống và các loại hạt giống vào đảo. Nếu cố ý có thể bị phạt rất nặng hoặc cấm nhập cảnh.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tuy đại dịch đã tạm lui, nhưng du lịch Đài Loan vẫn chưa thực sự hồi phục. Sân Bay Cao Hùng khá vắng người.

Cao Hùng – “thành phố đáng sống”

Nằm ở phía nam đảo Đài Loan, Cao Hùng (Kaohsiung) là thành phố lớn thứ 2 tại đảo quốc này với dân số 1,51 triệu người. Cao Hùng được coi là thành phố lâu đời nhất hòn đảo, do người Phúc Kiến thành lập từ thế kỷ 17 với tên gọi Đả Cẩu. Đây cũng là thành phố công nghiệp lớn nhất hòn đảo với cảng biến lớn thứ 4 trên thế giới và cũng là nơi xuất khẩu dầu mỏ, gỗ, giấy, xi măng và quặng sắt lớn nhất Đài Loan suốt từ thời kỳ thuộc về đế quốc Nhật Bản.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Nhà hàng đầu tiên chúng tôi ghé thăm sau chuyến bay. Một bữa cơm truyền thống Đài Loan.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Món “quốc lủi” 58 độ thơm ngon nổi tiếng nhưng cũng rất nặng. Mỗi khách chỉ uống 1 ly khai vị.

Nằm giáp biển, Cao Hùng có rất nhiều điểm tương đồng với thành phố Đà Nẵng của Việt Nam từ khí hậu, phát triển công nghiệp cho tới du lịch. Không chật chội và nhiều núi cao như Đài Bắc, Cao Hùng rộng rãi, thoáng đãng với rất ít tòa nhà cao tầng cùng rất nhiều không gian công cộng rộng lớn. Thành phố này cũng nổi tiếng với sự cởi mở về các ý tưởng sáng tạo nghệ thuật mới mẻ, họ dành rất nhiều không gian cho các tác phẩm nghệ thuật công cộng, nơi  mà mọi sự sáng tạo đều được chấp nhận, miễn là đẹp. Từ các nhà kho, bến bãi cho tới cảng biển, đâu đâu cũng là những tác phẩm điêu khắc đầy phá cách và hiện đại. Sự hòa trộn giữa nghệ thuật đương đại với một thương cảng sầm uất đã tạo nên một Cao Hùng thơ mộng và đầy khoáng đạt.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Thành phố Cao Hùng nhìn từ ban công khách sạn

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Cảng Cao Hùng lớn thứ 4 thế giới với ngành công nghiệp đóng tàu phát triển. Đây là khu vực nhà kho cũ gần cảng, nay đã trở thành một trong những không gian nghệ thuật đường phố thu hút khách du lịch.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Cây cầu xoay có thiết kế kiểu thuyền buồm rất đẹp, đứng từ đây có thể ngắm toàn cảnh khu vực cảng Cao Hùng.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Con đường ven bến cảng giờ là nơi các nghệ sỹ thỏa sức sáng tạo

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một khu nhà kho để chuối cũ giờ là nới kinh doanh cà phê và đồ lưu niệm. Khu cảng này còn có tên là “cảng chuối”

Nằm cách thành phố 30km về phía đông bắc, Phật Quang Sơn là một quần thể kiến trúc Phật giáo đồ sộ và nổi tiếng, nơi được coi là kinh đô Phật giáo của Đài Loan. Với lối kiến trúc mang đậm dấu ấn Phật giáo Đại thừa, nơi đây thực sự làm cho tôi cảm thấy choáng ngợp bởi vẻ đẹp và sự hoành tráng của không gian Chánh đạo. Bước chân vào Phật Quang Sơn, cảm giác thanh tịnh và an nhiên tràn đến trên thảm sỏi trắng rộng lớn cùng những hòn non bộ như tái hiện khung cảnh Tây Trúc.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Chánh quán, cửa bước vào thế giới Phật

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Bảng chỉ dẫn dành cho du khách rất thân thiện và dễ xem

Để đến được Chánh điện, tôi phải đi qua Chánh quán – con đường thành Phật với mọi phật tử. Bạn hướng dẫn viên giải thích với tôi rằng, khi đi qua Chánh quán, đó là lúc để tôi gạt bỏ những muộn phiền, những tạp niệm, để tâm hồn thanh tịnh hơn trước khi vào Chánh điện. Chánh quán là một con đường rộng lớn với 8 bảo tháp nằm đối xứng hai bên, tương trưng cho “Bát Chánh đạo” của Phật giáo. Cuối con đường là Quảng trường Bồ Đề, là nơi đặt bức “Phật Quang Đại Phật” ngồi bằng đồng cao nhất thế giới (108m). Đại Phật nổi bật giữa Phật Quang Sơn, dù bạn đứng ở bất cứ đâu trong khuôn viên hay đi xe hơi cách xa hàng chục cây số, bạn cũng đều có thể chiêm ngưỡng được nụ cười của Đức Phật giữa trời xanh.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đoàn chụp hình lưu niệm tại Chánh Đạo

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

8 tòa tháp 2 bên đường tượng trưng cho Bát Chánh Đạo trong Phật giáo

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tượng Phật bằng đồng lớn nhất thế giới cao 108m

Điều mà tôi trông đợi nhất khi tới đây, chính là được chiêm ngưỡng báu vật hiếm có – xá lợi răng Phật. Theo kinh điển ghi chép, sau khi đức Phật nhập niết bàn, xá lợi răng Phật chỉ lưu lại có 3 chiếc, một trong số đó đặt tại Phật Quang Sơn, trong điện Phật Ngọc để chúng sinh đệ tử có thể cúng dường, chiêm ngưỡng, lễ bái. Đến Phật Quang Sơn không chỉ để có được một tâm hồn thanh tịnh, tinh thần nhẹ nhàng, rũ bỏ âu lo, mà còn thấy được vị trí của Phật giáo trong đức tin của người dân Đài Loan.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Nơi cất giữ xá lợi Phật

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Hướng về đức tin

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Cầu may mắn và bình an

Sẽ là thiếu sót nếu đến Cao Hùng mà không đi tàu điện ngầm để chiêm ngưỡng một trong những nhà ga đẹp nhất thế giới với mái vòm được tạo nên từ hàng ngàn mảnh kính lớn, giới thiệu một bức họa đầy màu sắc về vũ trụ và con người trên trần nhà trong ánh sáng huyền ảo. Lên khỏi ga tàu điện ngầm, tôi bước chân vào con chợ đêm ẩm thực nổi tiếng Lục Hợp. Quy mô chợ tuy không lớn, chỉ chiếm vài dãy phố, nhưng sự thu hút của nơi này chính là ở phong cách đậm chất cổ truyền của người Hoa Phúc Kiến. Suốt dọc chợ là những dãy hàng quán nhô ra khỏi vỉa hè bằng những chiếc xe đẩy gỗ, biển hiệu cũng bằng gỗ và được sơn kẻ tay bằng chữ Hoa phồn thể. Người Đài Loan tự hào rằng họ mới chính là những người giữ được bản sắc Trung Hoa truyền thống bằng những nét văn hóa cổ truyền không lai tạp và chữ viết phồn thể đã có từ mấy ngàn năm trước.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Ga tàu điện ngầm Cao Hùng

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đài Loan có yêu cầu bắt buộc phải đeo khẩu trang nơi công cộng. Việc này được thực hiện từ thời xảy ra dịch Sars cách đây 20 năm.

Không bỏ lỡ một giây phút quý giá nào, vợ chồng tôi xà vào từng hàng quán, thưởng thức từ hải sản tươi sống cho tới bát sủi cảo nóng hổi, từ món vịt chao dầu cho tới món cháo ca la thầu ăn kèm trứng bắc thảo. Rồi lại từ món kẹo bòn bon bắt mắt cho tới cốc trà sữa béo ngậy thơm phức của một trong những quán trà sữa lâu đời nhất hòn đảo: Xuân Thủy Đường. Lặc lè ra về trong sự thỏa mãn từ không gian ẩm thực chợ đêm Lục Hợp, chúng tôi về khách sạn Yue Lai Boutique – một khách sạn 5 sao nằm gần trung tâm thành phố. Trong tờ hướng dẫn chương trình, CENTours giới thiệu với tôi là gói hợp đồng chuyến đi sẽ nghỉ tại khách sạn 4 sao. Tuy nhiên, vào phút chót, nhờ sự linh hoạt của đơn vị làm tour và những ưu đãi từ chính phủ Đài Loan đối với việc mở cửa du lịch, chúng tôi đã được nâng cấp lên khách sạn 5 sao trong suốt hành trình. Đi chơi cả ngày dài, trở về trên chiếc giường sang trọng, quả thực không gì sánh bằng. Chúng tôi chìm vào giấc ngủ sâu và mơ tới hành trình của ngày hôm sau…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tới Đài Loan là phải chạy xe ga và uống trà sữa

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Món bánh gạo nếp truyền thống của người Hoa, tương tự như món bánh chưng gù của Việt Nam

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một cửa hàng hải sản chiên trông rất bắt mắt. Do Đài Loan là nới có không khí rất trong lành, hầu như không có bụi và côn trùng ở nơi công cộng nên chợ đồ ăn đêm có thể vô tư bày các món đã chế biến mà không cần che đậy gì.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Quán trà sữa Hồng Gia Bảo.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Quán bánh mực nổi tiếng. Hải sản tại Đài Loan khá rẻ và ngon.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Người Đài Loan rất thích ăn món sủi cảo tươi thay cho một bát mỳ hay phở.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một cửa hàng sường heo hầm được nấu theo phương thức truyền thống

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đài Loan là nước rất phát triển về nông nghiệp dù diện tích đất đai hạn hẹp. Hoa quả ở đây luôn tươi ngon và to lớn hơn các nơi khác.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Món lạp xưởng của người hoa. NHững người bán hàng ở đây đa số đều có thể nói chuyện đơn giản bằng tiếng Việt với khách. Họ rất thân thiện với khách Việt Nam

Gia Nghĩa – Nam Đầu: Những trái táo chín mọng và hàng ngàn cây hoa anh đào nở rộ

Xuất phát từ Cao Hùng đi lên Đài Trung ở phía bắc, chúng tôi đi qua Gia Nghĩa – vùng nông nghiệp trù phú nhất hòn đảo với khí hậu tuyệt vời dưới chân dãy A Lý Sơn (Alishan). Con đường đi vàng rực hoa phong linh trải dài tới tận chân núi, che khuất những vườn táo đang trĩu quả. Được dừng lại thỏa sức ăn những trái táo chín mọng, thơm phức trên cây có lẽ là một trong những ấn tượng sâu sắc nhất của tôi trong chuyến đi này.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Táo chín vàng khắp vườn tới nỗi không kịp hái. Khách tham quan có thể thỏa thích ăn miễn phí trong vườn.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Trà San tuyết nổi tiếng của vùng A Lý Sơn

Do thời lượng hạn hẹp của chuyến đi, chúng tôi đã phải bỏ lại rất nhiều cảnh đẹp như tranh vẽ của vùng A Lý Sơn trong sự nuối tiếc và hẹn gặp lại.Một chút  an ủi từ A Lý Sơn là món quà lưu niệm mua tại chân núi – trà ô long núi tuyết và bữa trưa ngon miệng với đặc sản gà nướng lu truyền thống của vùng này. Chuyến xe đưa chúng tôi thẳng tiến tới Nam Đầu, nơi có làng Cửu Tộc nổi tiếng nằm trong khu rừng hoa anh đào đang vào mùa nở rộ. Làng văn hóa Cửu Tộc nằm ở huyện Nam Đầu, cách thành phố Đài Trung 50km về phía tây, đây là nơi có khí hậu tuyệt vời bậc nhất Đài Loan với tiết trời quanh năm mát mẻ và không khí trong lành.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đường vào khu du lịch Làng Cửu Tộc ngập tràn trong sắc hoa

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Điệu múa dân tộc chào đón du khách

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Người Đài Loan rất yêu chó, họ luôn đi chơi cùng các con chó cưng của mình và chăm sóc chúng rất cẩn thận

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một không gian sinh hoạt của làng Cửu tộc với các phù điêu và tranh gỗ rất đẹp

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

“garage” chứa thuyền của người dân tộc

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một kiểu nhà tránh bão ven biển của người bản địa Đài Loan từ thế kỷ 17

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

“khách sạn” Cửu tộc. Nơi đón khách và tổ chức các cuộc sinh hoạt cộng đồng

Như tên gọi của nó, làng Cửu Tộc là một bảo tàng văn hóa thu nhỏ, giới thiệu về 9 bộ tộc thổ dân tại Đài Loan – những bộ tộc bản xứ lâu đời với lối kiến trúc, văn hóa và ẩm thực cực kỳ độc đáo. Cổng làng đón chúng tôi bằng một điệu nhảy của thổ dân cùng các thuyết trình về nền văn hóa nguyên bản của mỗi bộ lạc. Ngay sát ngôi làng là khu vui chơi giải trí  với các trò chơi mạo hiểm để thu hút khách tham quan. Sự hòa trộn khéo léo của không gian văn hóa bản địa và khu vực vui chơi hiện đại có lẽ là một trong những cách làm khéo léo của đảo quốc trong nỗ lực giữ gìn bản sắc dân gian và thu hút du lịch.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Thời tiết tuyệt đẹp của mùa xuân cùng sự rực rỡ của hàng ngàn cây hoa anh đào nở rộ đã thu hút rất đông người Đài Loan tới đây vào dịp cuối tuần.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Rực rỡ sắc hoa anh đào

Hôm nay là ngày lễ Hòa Bình – ngày mà người Đài Loan tìm được tiếng nói chung, hóa giải những đau thương và ẩn ức sau 40 năm thiết quân luật của Tưởng Giới Thạch. Tưởng Kính Quốc – người lãnh đạo kế nhiệm đã thay cha mình tạo nên sự hòa giải và xây dựng nền dân chủ và phồn vinh thực sự trên hòn đảo. Do được nghỉ lễ nên hàng vạn người dân Đài Loan đã tới đây cùng ngắm khung cảnh rực rỡ của hàng ngàn cây hoa anh đào đang khoe sắc. Tản bộ giữ rừng hoa đào rực rỡ, không ai là không thấy lâng lâng hạnh phúc. Mọi người cùng nhau chụp ảnh, cùng nhau ngắm hoa, cùng nhau uống rượu và ăn nhẹ dưới các tán cây ngập tràn một màu đỏ xuân sắc. Nếu nói Đài Loan là mảnh đất chứng kiến rất nhiều những biến cố lịch sử, thì ông trời đã bù đắp cho hòn đảo những cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp chẳng nơi đâu có được…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tản bộ dưới rừng hoa anh đào là điểm nhấn đẹp nhất trong chuyến đi này

Đài Trung – mảnh đất phồn hoa và an lành

Người Đài Loan đặc biệt coi trọng phong thủy, mọi việc họ làm, mọi ngôi nhà họ ở, hay thậm chí mọi thành phố mà họ xây dựng nên đều dựa trên khoa học phong thủy, thành phố Đài Trung (Taichung) là một nơi như vậy. Được chắn bởi dãy núi Trung Ương ở phía đông và vùng đồi cao Miêu Lật ở phía bắc, Đài Trung là thành phố rất hiếm khi phải hứng chịu trực tiếp những cơn bão nhiệt đới đến từ Thái Bình Dương. Địa chất và khí hậu ổn định chính là nhân tố quan trọng để thành phố này xây dựng lên rất nhiều những tòa nhà chung cư cao tầng tuyệt đẹp, tạo nên một quần thể kiến trúc hiện đại và hoành tráng.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Giữa những khối tòa nhà chọc trời luôn là những không gian xanh rộng lớn. Sự hài hòa và tôn trọng không gian công cộng của người dân nơi đây thật đáng ngưỡng mộ

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Xe sang chạy khắp phố

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Bảo tàng nghệ thuật Đài Trung

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Quảng trường trung tâm

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

4 anh em chụp bức ảnh lưu niệm tại trung tâm Đài Trung

Đến trung tâm thành phố vào buổi chiều tà, tôi quyết định không vào thăm trung tâm nghệ thuật thành phố mà tản bộ trên các con đường náo nhiệt. Được coi như một thung lũng silicon của châu Á, Đài Trung là nơi có sự phát triển kinh tế mạnh mẽ nhất Đài Loan. Chỉ cần nhìn dòng xe cộ chạy trên đường với bạt ngàn những chiếc siêu xe đủ màu sắc là có thể hình dung được sự giàu có của mảnh đất địa lợi này. Không chỉ phát triển mạnh về cơ khí và điện tử, Đài Trung còn có cơ hội phát triển mạnh nông nghiệp với vùng đồng bằng rộng lớn trải dài ven biển. Không ngạc nhiên khi thành phố này đã thu hút rất đông những công nhân xuất khẩu lao động từ Việt Nam sang làm việc.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

TP Đài Trung lung linh trong ánh đèn khi hoàng hôn dần buông xuống

Một điểm lạ mà tôi thấy ở nơi đây, đó là tuy Đài Loan có diện tích chỉ bằng 1/9 Việt Nam với 70% là đồi núi, dân số lên tới 25 triệu người (bằng 1/4 Việt Nam), nhưng tôi lại không hề thấy cảm giác đông đúc chật chội như ở quê nhà. Ngoại trừ các vùng nông thôn, đa số người Đài Loan sống trong các tòa chung cư được xây dựng từ cả mấy chục năm trước. Do thuộc vành đai núi lửa Thái Bình Dương nên Đài Loan thường xuyên xảy ra động đất. Chính vì vậy, chung cư ở đây đa phần chỉ xây 5 tầng để đảm bảo an toàn. Nhà xây thường rất chắc chắn, kiên cố với lớp áo ngoài bằng gạch men ốp màu ghi xám kiểu Nhật Bản.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Chỉ một số ít các tòa nhà mới cao trên 30 tầng mới sử dụng sơn màu, chủ yếu là màu nâu đậm. Cũng do sự tốn kém khi xây dựng các công trình trên nền địa chất bất ổn nên giá nhà ở đây rất đắt. Một căn chung cư cũ 30 năm tuổi không có thang máy với 2 phòng ngủ thường có giá từ 5 triệu Đài tệ (khoảng 4 tỷ đồng). Các chung cư mới cao tầng trong khu vực trung tâm thành phố có giá từ 20 triệu Đài tệ (16 tỷ đồng). Giới thượng lưu ở Đài Trung thường chọn cho mình một mảnh đất rìa thành phố, trên lưng chừng núi với thế “tọa sơn, ngọa hải” để có được không gian riêng tư nhất. Có những con đường nhựa rất đẹp chạy vòng vèo lên núi chỉ để dẫn vào 1 ngôi nhà khang trang, giàu có.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Các tòa nhà chung cư 8 tầng điển hình của Đài Loan với gạch ốp màu ghi luôn bền bỉ sau hàng chục năm

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Những con phố không vỉa hè, nơi người dân được phép sử dụng không gian lưu không sau vạch kẻ để kinh doanh

Như đã giới thiệu, người Đài Loan tuy chiếm phần lớn là người gốc Hoa nhưng lại chịu ảnh hưởng sâu sắc của tư duy và thẩm mỹ Nhật Bản. Mọi kiến trúc trên hòn đảo đều có gam màu ghi hoặc nâu trầm, tuyệt nhiên không thấy tòa nhà nào sơn màu sặc sỡ như ở Trung Quốc. Đến đây, nhiều người sẽ có cảm giác nơi này khá giống với các thành phố lớn ở Nhật Bản từ cách bố trí xây dựng cho đến các chỉ dẫn bằng sơn trắng trên đường với ngôn ngữ Hán tự phồn thể. Người Đài Loan cũng đặc biệt hâm mộ Nhật Bản ở nhiều mặt cuộc sống, họ coi đó là tấm gương của tinh thần phát triển và luôn tiến về phía trước. Giới trẻ Đài Loan cũng mang đậm phong cách hakazuku của Nhật với các hội nhóm nhảy hip hop, cosplay trên các góc phố và bến tàu điện ngầm.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một ngã tư náo nhiệt gần chợ đêm Phụng Giáp, hình ảnh khá giống với các ngã tư đông đúc tại Tokyo

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Chợ đêm Phụng Giáp (Đài Trung)

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Ở nhiều nước, cần sa (canabis) là thứ được bán hợp pháp và có số lượng người chơi khá đông như một dạng văn hóa của giới trẻ

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đài Trung giàu có, các cậu ấm cô chiêu luôn được bố mẹ tặng cho những chiếc xe đắt tiền để đi chơi vào cuối tuần cùng bạn bè.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một cửa hàng bán toàn siêu xe

Cách thành phố 70km về phía đông nam là thắng cảnh hồ Nhật Nguyệt, nằm trên dãy núi Nam Đầu. Đây là một hồ lớn nằm trên núi do người Nhật tạo nên từ thế kỷ 17 bằng cách xây đập ngăn núi, nối liền 2 hồ Nhật và Nguyệt lại với nhau.  Hồ vừa là công trình thủy lợi cho toàn vùng, vừa là thắng cảnh thiên nhiên thơ mộng trên núi với các khu nghỉ dưỡng và tắm khoáng nóng cao cấp.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Bến thuyền hồ Nhật Nguyệt

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Nơi này hàng năm thu hút hàng triệu khách du lịch tới tham quan

Thực  lòng mà nói, hồ Nhật Nguyệt có cảnh đẹp không huyền ảo như hồ Ba Bể ở Việt Nam, nhưng cách mà họ làm du lịch thực sự là hoàn hảo, khiến cho nơi đây luôn nằm trong top những điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch quốc tế. Hàng chục chiếc du thuyền trắng muốt nối đuôi nhau đưa du khách dạo một vòng quanh hồ, dừng lại bên bến đối diện hồ để tham quan một quần thể kiến trúc gỗ kiểu dân tộc, thưởng thức món “trứng sắt” trứ danh có màu nâu đen sậm lạ mắt. Mùa xuân, quanh hồ rực rỡ đủ màu của hoa diên vĩ tím ngắt, hoa anh đào đỏ rực, hoa phong linh vàng ruộm soi bóng xuống mặt hồ. Mùa thu, nơi đây ngập tràn một màu lá vàng lá đỏ, rụng lả tả xuống hồ. Mùa đông, tuyết trắng phủ lên những ngọn cây khẳng khiu, trầm mặc…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Toàn cảnh hồ Nhật Nguyệt

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Con đường trứng vàng

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một con đường dành cho xe đạp dành cho du khách thưởng ngoạn cảnh đẹp

Vùng núi Nam Đầu cũng là một trong những vựa cây thuốc quý của Đài Loan với giống nấm linh chi và ngưu chương chi quý hiếm được trồng và hái lượm từ xa xưa bởi những người thiểu số bản địa. Có lẽ không nhiều nơi trên trái đất mà các nền văn hóa cùng sắc tộc khác nhau đều được tôn trọng và gìn giữ bởi những nỗ lực của chính phủ đối với các bộ tộc thiểu số có nguồn gốc Nam Đảo, bao gồm các quyền bình đẳng và quyền lợi về kinh tế – xã hội.  Các nỗ lực chấn hưng văn hóa bản địa có thể thấy rõ trong các sản phẩm văn hóa nghệ thuật tại Đài Loan với rất nhiều sản phẩm âm nhạc của giới trẻ mang âm hưởng văn hóa bản địa.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Cũng giống như ở Việt Nam, văn hóa phồn thực là một dòng văn hóa dân gian bản địa có mặt ở đảo Đài Loan, nhiều nơi trở thành tín ngưỡng (không phải tôn giáo). Phồn tức là nhiều; Thực nghĩa là nảy nở. Dù cách xa nhau về địa lý, khác biệt về dân tộc, văn hóa phồn thực lại là thứ xuất hiện rất sớm và tồn tại suốt chiều dài lịch sử, được thể hiện ở hai dạng: thờ cơ quan sinh dục của cả nam lẫn nữ và thờ hành vi giao phối. Điểm chung của văn hóa này là tôn vinh sự giao thoa , hướng đến sự tốt đẹp và phát triển bền vững.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Cũng không phải ngẫu nhiên mà ở các nơi thờ cúng mà chung ta thường gặp, ở bên trái là cái mõ và bên phải là cái chuông: Sự kết hợp tưởng như đơn giản này lại là biểu hiện của cả lí luận “Ngũ hành” lẫn tín ngưỡng phồn thực – cái mõ làm bằng gỗ (hành Mộc) đặt ở bên trái (phương Đông) là dương, cái chuông làm bằng đồng (hành Kim) đặt ở bên phải (phương Tây) là âm. Tiếng mõ trầm phải hòa với tiếng chuông thanh, tương trưng cho việc nếu không có sự kết hợp nam nữ, âm dương hòa hợp sẽ không có cuộc sống vĩnh hằng.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Những bức tượng gỗ nam nữ mà tôi được thấy rất nhiều trong các kiến trúc và đồ sinh hoạt của thổ dân vùng Nam Đầu khá giống với cách tạo hình của người Tây Nguyên, người Tày, người Kinh Bắc ở Việt Nam. Một nền văn hóa dân gian thuần khiết không bị chi phối bởi các lễ giáo phong kiến phương bắc. Đây cũng là một xu thế văn hóa đang tái lập trên hòn đảo này.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Đài Bắc – thiên đường mua sắm và kho báu cổ vật

Là thủ đô của Trung Hoa Dân Quốc, thành phố Đài Bắc nằm ở phía bắc hòn đảo, được bao bọc bởi các dãy núi cao xung quanh. Đây là một đô thị cực kỳ sôi động với những tòa tháp chọc trời, những điểm nhấn di sản, bảo tàng hấp dẫn, những khu chợ náo nhiệt và đền đài cổ kính. Dù bạn là một người đam mê văn hóa, một người yêu thiên nhiên, một người yêu thích ẩm thực hay một tín đồ mua sắm, bạn sẽ luôn thấy nơi đây có rất nhiều điểm thu hút bản thân khi ghé thăm.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Giống như hầu hết các thành phố lớn khác trên thế giới, khách tham quan có thể khám phá Đài Bắc như một thiên đường mua sắm và ẩm thực. Món ăn đường phố của Đài Bắc có tiếng là rẻ và ngon, nhưng nếu cảm thấy hứng thú với ẩm thực cao cấp, tôi cũng có thể dễ dàng thưởng thức hàng trăm món ăn nổi tiếng trên các nhà hàng sang trọng dọc theo con phố chính. Cũng giống như ẩm thực, khu mua sắm huyền thoại ở Đài Bắc phù hợp với mọi túi tiền và thị hiếu của du khách.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Quảng trường phía trước tòa tháp 101

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một không gian trình diễn nghệ tuật nhỏ dưới chân tòa tháp

Trung tâm của thủ đô là tòa tháp Đài Bắc 101 cao chọc trời, nơi mà dù bạn đứng bất cứ chỗ nào trong thành phố cũng vẫn nhìn thấy màu xanh tươi mát của nó với những đồng tiền cổ khổng lồ gắn ở các góc tòa nhà. Cho dù là đứng trên tầng cao ngắm toàn thành phố hay chỉ đứng chiêm ngưỡng tòa tháo từ dưới mặt đất, chắc hẳn sẽ không có ai tới du lịch Đài Loan lại bỏ lỡ công trình kiến trúc mang tính biểu tượng này. Nghe nói, công trình xây dựng này là một tuyệt phẩm của kỹ thuật xây dựng Đài Loan, bởi nơi đây hàng năm phải hứng chịu hàng chục trận động đất lớn nhỏ. Một con lắc nặng 650 tấn được treo ở chính tâm tòa nhà nhằm triệt tiêu rung lắc chính là bí quyết giữ cho tòa tháp luôn đứng vững. Xung quanh tòa tháp 101 là các dãy phố mua sắm sầm uất với hầu hết những thương hiệu nổi tiếng thế giới góp mặt.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tháp 101 Đài Bắc. Đây là tòa nhà đầu tiên trên thế giới vượt trên độ cao nửa km, là tòa nhà cao nhất thế giới từ tháng 3 năm 2004 đến ngày 10 tháng 3 năm 2010.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Bức tượng nghê thuật tạo hình Phôi thai, tượng trưng cho sự sinh sôi phát triển

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Trung tâm mua sắm trong tòa 101 với các thương hiệu hàng đầu thế giới

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Con phố mua sắm nổi tiếng nhất Đài Loan

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Khi đã chán với việc mua sắm, tôi cùng đoàn xuống tầng trệt của tòa tháp để thưởng thức món dimsum trứ danh của nhà hàng Din Tai Fung, nơi được báo New York Times xếp vào top 10 nhà hàng ngon nhất thế giới. Tại nơi được mệnh danh là “đỉnh cao của nghệ thuật dimsum” này, chúng tôi đều được thưởng thức một thực đơn cố định bao gồm:  khai vị, tiểu long bao, há cảo hay xíu mại, bánh bao, súp, rau và cơm chiên. Món khai vị phổ biến nhất ở nhà hàng là House Special, gồm có miến, rong biển, rau giá và giò thái sợi. Tiểu long bao là món ăn làm nên dấu ấn của nhà hàng, được nhiều vị khách gọi là “soup dumplings”. Món bánh gây ấn tượng nhờ lớp vỏ mỏng tang, mềm dẻo, bọc bên trong là nhân thịt và nước súp đậm đà. Mỗi thực khách sẽ được phát một tờ hướng dẫn cách thưởng thức món ăn. Đầu tiên là nước chấm, một thìa nước tương hoà với hai thìa dấm gạo, thả thêm vài lát gừng. Nhúng bánh vào nước chấm, đặt lên thìa, sau đó dùng đũa chọc cho nước bên trong bánh chảy ra và ăn kèm gừng thái sợi. Hương thơm của thịt, vị đậm đà của nước tương, vị chua của dấm gạo và vị cay nhẹ của gừng tạo nên một bản giao hưởng vị giác khiến thực khách không ngừng xuýt xoa…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

món dimsum trứ danh của nhà hàng Din Tai Fung

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

các thợ làm Dimsum của nhà hàng làm việc sau một tấm kính trong suốt để mọi khách hàng đều có thể thưởng ngoạn cách mà họ làm ra món dimsum ngon nhất thế giới.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Nhà hàng thường phục vụ tới 5.000 thẩu dimsum mỗi ngày. Thực khách tới đây đều phải xếp hàng chờ khoảng 1 tiếng đồng hồ

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Điều làm tôi ấn tượng với Đài Bắc, dọc theo hai bên con sông Cơ Long chạy giữa thành phố, là những công viên, vườn hoa, đường chạy bộ, đạp xe dài như bất tận. Chúng tạo nên một không gian xanh tuyệt đẹp chen giữa những náo nhiệt và sầm uất của thủ đô. Người Đài Loan rất chăm chỉ tập thể dục để giữ gìn sức khỏe. Nhờ khí hậu ôn hòa và môi trường trong lành, bất cứ lúc nào trong ngày tôi cũng thấy có người đang tập thể dục tại các không gian công cộng.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Sông Cơ Long chảy giữ thành phố

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Vường hoa và con đường dành cho người tập thể dục kéo dài cả chục cây số dọc theo sông

Một điểm ấn tượng nữa là tuy người dân Đài Bắc thường ở trong các căn hộ chung cư tương đối nhỏ, nhưng không gian công cộng của họ lại vô cùng rộng rãi. Diện tích dành cho đường xá và các không gian chung chiếm phần lớn đã tạo nên một đô thị tuy đông đúc nhưng vẫn dễ chịu và trong lành. Do mật độ dân số đông, Đài Bắc cũng thường xảy ra kẹt xe vào giờ cao điểm hoặc các ngày nghỉ lễ. Người dân chủ yếu sử dụng xe hơi, xe máy tay ga hoặc xe điện được dùng cho các di chuyển ngắn trên các con phố nhỏ và dốc cao. So với các nước trong khu vực Đông Nam Á thì kẹt xe ở Đài Bắc chỉ như một bản hòa tấu giữa một sân khấu nhạc rock mà thôi.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Quảng trường Trung Chính

Ngoại trừ việc đi theo bên phải, cách tổ chức giao thông của Đài Loan khá giống Nhật Bản. Các ngã tư luôn có “ô vuông dừng chân” nằm phía trước vạch dừng xe đi thẳng để các xe máy rẽ trái có thể đỗ chờ tới khi làn giao cắt chuyển đèn. Cách làm này sẽ giúp xe máy lưu thông nhanh hơn là dừng chờ đèn rẽ trái như ô tô. Ở mọi ngã tư, tất cả các phương tiện đều tuân thủ tuyệt đối đèn tín hiệu. Chính vì thế, tôi đã bị choáng khi thấy những chiếc xe con phóng tới 80km/h khi băng qua ngã tư mà không bao giờ có dấu hiệu giảm tốc như ở Việt Nam. Hệ thống đường giao thông rất hiện đại và phức tạp, nên gần như mọi người tham gia giao thông đều sử dụng bản đồ số Google Map khi ra đường. Chỉ cần quên rẽ một ngã tư là bạn có thể phải đi vòng vèo thêm vài cây số.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Khu vực dừng đèn đỏ dành cho xe máy. Ô tô đỗ sau xe máy sẽ giúp cho lưu thông thoát đi nhanh hơn.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Khu vực dừng chờ cho xe máy rẽ trái

Người Đài Loan thường dậy khá sớm, do đó họ cũng không thức khuya, ngoại trừ các hộp đêm thì thành phố thường dừng mọi hoạt động mua sắm vui chơi vào lúc 10h30 tối. Các khu chợ đêm như Shilin (Sĩ Lâm) hay Huaxi (Hoa Tây) dù rất náo nhiệt lúc chập tối với hàng ngàn người tản bộ, nhưng đều bắt đầu dọn dẹp và đóng cửa ngay từ sau 10 giờ, trả lại không gian yên tĩnh cho thành phố. Tuy nhiên, các cửa hàng và văn phòng tại đây thường mở cửa khá muộn sau 9h, thời gian buổi sáng được người dân sử dụng cho việc tập thể dục, uống trà…

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Chạu bộ buổi sáng là hoạt động được ưa thích tại đây

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Bài Thái cực dưỡng sinh, một bài võ cổ truyền phổ biến của người Hoa

Đến Đài Bắc, không thể không ghé check in tại Đài tưởng niệm Trung Chính và thăm quan Bảo tàng Cố cung Quốc gia – nơi trưng bày 45 ngàn cổ vật nguyên bản của lịch sử 5 ngàn năm Trung Hoa mà Tưởng Giới Thạch đã mang theo ra đảo vào năm 1949. Khác với các bảo tàng cổ vật tại lục địa, ở đây không hề có các hiện vật phục chế hay hiện vật được khai quật từ di chỉ. Ở đây trưng bày toàn bộ các tác phẩm nghệ thuật tinh xảo nhất, quý giá nhất được lưu giữ nguyên vẹn qua ngàn đời trong cung cấm. Nghe nói, người Trung Quốc thường đi du lịch tới đây để được thưởng lãm các cổ vật quý giá của ông cha mình – những thứ đã bị thất thoát, mai một và tàn phá qua nhiều giai đoạn lịch sử tại đại lục.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Viên đá quý hình miếng khâu nhục, một trong 5 quốc bảo Trung Hoa

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một chiếc đồng hồ cổ đại bằng đá quý dùng trong cung đình

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

lẹnh bài bằng ngọc

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Chụp ngón tay của Từ Hy thái hậu, đồ thủ công tinh xảo này được làm bằng vàng, ngọc bích và san hô đỏ

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Khối cầu ngà voi được làm thủ công vô cùng tinh xảo với 16 lớp cầu đồng tâm có thể xoay độc lập với nhau. Một tuyệt tác chế tạo thủ công của người Hoa

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Tượng được chế tác bằng các loại ngọc quý

Người Đài Loan tự hào là những truyền nhân thực sự của nền văn hóa cổ đại Trung Hoa. Họ giữ gìn chữ viết phồn thể, họ giữ gìn các nét văn hóa và tín ngưỡng cổ từ thời lập quốc, họ trân trọng và bảo tồn mọi di sản cha ông để lại trong cơn lốc phát triển của nền kinh tế cực kỳ năng động. Đó mới chính là những điều tôi thực sự chiêm nghiệm được về một vùng đất đầy thăng trầm và nghị lực.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Một góc phố cổ ở Đài Bắc

Vĩ Thanh

Bạn Vân, hướng dẫn viên người Đài Loan gốc Việt đã theo chúng tôi suốt chuyến hành trình, tiễn chúng tôi ra sân bay bằng một bữa ăn trưa mang phong cách Nhật Bản: Thiết Bản Xao (Teppanyaki). Một kiểu nấu ăn trên chiếc bàn bằng thép, đồng thời cũng là bếp nấu – Một bữa ăn với cá thu đao và món tôm chiên tuyệt hảo. Người Đài Loan yêu quý nước Nhật, yếu quý văn hóa Nhật, họ cũng yêu quý nước Mỹ và văn hóa Mỹ. Nhưng họ lại chỉ học từ các nền văn hóa lớn những gì tốt đẹp nhất. Họ chưa bao giờ đánh mất hay làm mai một nền văn hóa Trung Hoa truyền thống. Sự kết hợp tài tình của những gì du nhập với văn hóa bản địa đã tạo nên một vùng đất và con người đầy năng động nhưng cũng rất khiêm nhường. Người Đài Loan giàu có nhưng tôi không thấy ai phô trương như từng bắt gặp rất nhiều tại đại lục, những tính cách đó thể hiện trong màu sắc, cách ăn mặc, kiến trúc của cả hòn đảo.

khám phá đài loan – vùng đất của những người ra đi

Người Đài Loan cũng có nhiều nét khá giống người Việt Nam và họ cũng khá thân thiện với người Việt Nam. Trong 25 triệu cư dân Đài Loan thì có tới hơn 1 triệu người Việt đang sinh sống và làm việc tại đây. Tức là cứ gần 25 người bạn gặp ở đây, lại có 1 người Việt Nam. Thế nên, nếu không biết cả tiếng Anh lẫn tiếng Trung, bạn vẫn có thể giao tiếp đơn giản với người Đài Loan bằng tiếng Việt. Những cô gái Việt lấy chồng Đài Loan đã sinh ra một thế hệ những người Đài Loan mang dòng máu Hoa – Việt.

Một chuyến đi không dài, dù chỉ là “cưỡi ngựa xem hoa”, nhưng cũng đủ để cho tôi có thêm nhiều khám phá, thêm nhiều hiểu biết và cả những chiêm nghiệm thú vị trên hòn đảo mà tôi gọi là: “Vùng đất của những người ra đi”.

Bài viết mới cập nhật

https://www.facebook.com/toplistco/
https://www.youtube.com/@toplistco
https://twitter.com/cotoplist
https://www.pinterest.com/toplistco/
https://profile.hatena.ne.jp/TOPLIST/
https://gab.com/toplist
https://top-list-co.blogspot.com/
https://sites.google.com/view/top-list-co
https://toplistco.wixsite.com/toplist
https://www.instagram.com/toplistco/
https://sites.google.com/view/top-list-in-australia/
https://sites.google.com/view/top-list-in-korea/
https://sites.google.com/view/top-list-in-japan
https://sites.google.com/view/top-list-in-the-usa-uk
https://www.tumblr.com/toplist-co
Top Best Travel Blogs to Follow
Top Best Online Data Management Courses
Top Interesting Facts about Bob Dylan
Top Best Spas in Louisiana
Top Most Beautiful Historical Sites in Mauritius
Top Most Beautiful Beaches in Northern California
Top Best Cable Modems
Top Best Beaches In Fiji
Top Most Beautiful Islands in Serbia
Top Most Beautiful Waterfalls in Dominican Republic
Top Best Beaches in Japan
Top Best Puerto Rico Beaches
Top Best Foreign Brands in The US
Top Interesting Facts about Benjamin Franklin
Top Best Things To Do In Spain
Top Most Beautiful Coastal Towns in Greece
Top Interesting Facts about Genghis Khan
Top Best Leadership Books to Inspire Great Leaders
Top Best Rom Com Animes
Top World's Favorite Functional Food Brand
Top Most Beautiful Historical Sites in Kazakhstan
Top Interesting Facts about Christian Wedding
Top Best Vegan Shampoo Brands In India
Top Best Day Trips from Louisiana
Top Virtues of a Spiritual Seeker
Top Best Home Decor Brands In USA
Top Best Wine Tours Destinations In The World
Top Facts About The Battle of Cedar Creek
Top Best Small Towns in Tennessee
Top Best Websites to Buy Clothes
Top Most Handsome KPOP Male Idols
Top Korea's Largest Entertainment Company
Top Best Shopping Malls in Istanbul
Top Best Places to Travel in May
Top Impressive Benefits of Vitamin C for Your Body
Top Interesting Facts about Sir Arthur Conan Doyle
Top Most Famous Festivals in Albania
Top Best Historical Manhwa (Webtoons)
Top Best Traditional Food in Cambodia
Top Best Greeting Card Software
Top Best Lake To Visit in Maine
Top Feng Shui Items for Luck and Prosperity
Top Most Popular Korean Beauty Brands at Sephora
Top Best Rooftop Restaurants in Los Angeles
Top Best Places to Celebrate Christmas in the US
Top Famous Wedding Photography Studios in Michigan
Top Libyan Culture, Customs and Etiquette
Top Best General Insurance Companies
Top Best Phone Case Brands in China
Top Most Asked Salesforce Admin Interview Questions with Answers
Top Best Dietary Supplement Manufacturers in Vietnam
Top Best Online Cost Accounting Courses
Top Best Clothing Brands for Girls
Top Best Online Calculus Courses
Top Most Famous Festivals in Jordan
Top Signs and Symptoms of Vitamin B12 Deficiency
Top Best Grocery Delivery Services
Top Most Beautiful Caves in France
Top Best Websites to Buy Cosplay Costumes
Top Best German Sunglasses Brands
Top Best Books On Business Competition
Top Best Travel Destinations in Czech Republic (Czechia)
Top Most Bizarre Fossils Ever Discovered
Top Best Things To Do in Idaho
Top Best Movies of Andrew Garfield
Top Largest Hotels In America
Top The World's Scariest Bridge
Top Best Dive Sites in Taiwan
Top Best Childrenswear Brands In The USA
Top Mistakes That Slow Down Your Metabolism
Top Best American TV Brands
Top Most Famous Festivals in Liechtenstein
Top Best Hair Salons in Colorado
Top Best Spa Hotels in NYC
Top Air Purifier Buying Tips
Top Highest Mountains In France
Top Best Wedding Dress Designers
Top Interesting Facts about Oprah Winfrey
Top Best Online Sustainability Courses
Top Most Beautiful Lakes in Guyana
Top Largest Manufacturing Companies in Russia
Top Best Actresses Of All Time
Top Best Japanese Fishing Brands
Top Best Sites to Watch Korean Dramas in Hindi
Top Biggest Hydroelectric Plants in America
Top Unbelievable Things That Shut Down the Stock Exchange
Top Most Famous Festivals in Uzbekistan
Top Most Beautiful Dog Breeds With Blue Eyes
Top Best Things to Do in Phetchaburi
Top Unique Cultural Characteristics In Andorra
Top American Culture, Customs and Etiquette
Top Best Electric Ranges
Top Largest Financial Service Companies in Russia
Top Best Movies about Doppelgangers
Top Best Martial Arts Manhwa (Webtoons) with OP MC
Top Healthiest Chip Brands
Top Best Places to Visit in Banjul
Top Health Benefits of Ginger
Top Best Football Clothing Brands
Top Most Famous Pajamas Brands in Korea
Top Highest Mountains In Spain
Top Most Beautiful Villages in the UK
Top Famous Korean Brand Names and Their Meanings
Top Predators of Fleas that Eat Fleas
Top Most Important Historical Figures In China
Top Things to Know Before Traveling to North Macedonia
Top Best Websites To Make Presentation
Top Best Vietnamese Restaurants in San Antonio, TX
Top Best Websites to Read Seinen Manga
Top Health Benefits of Lemons
Top Fascinating Nile River Plants and Animals
Top Reasons to Visit Muscat in Oman
Top Best Books On Typescript
Top Historical Inspirations for Game of Thrones
Top Best Wine Vacations
Top Best Job Search Sites in India
Top Best Things to Do in Kentucky
Top Best Foods to Boost Your Brain and Memory
Top Best Kimberly-Clark Brands in the UK
Top Best Apps to Watch Asian Dramas
Top Largest Banks in Africa
Top Best Museums to Visit in Moscow
Top Most Beautiful Islands In Federated States of Micronesia
Top Best Books On Internal Medicine
Top Leading Provider - Audit and Assurance In Europe
Top Best Websites to Download 3D Models
Top Best Online Emotional Intelligence Courses
Top World's Tiniest Birds
Top Best Places For Scuba Diving In United States Virgin Islands (USA)
Top Best German Washing Machine Brands
Top Best Books On Interaction Design
Top Most-Followed Fashion Influencers on Instagram
Top Interesting Facts about Septimius Severus
Top Best Natural Skincare Brands in the UK
Top Longest Rivers in South Sudan
Top Best Online Business Process Management Courses
Top Best Action Dubbed Anime
Top Best Parenting Apps
Top Predators of Sea Urchins that Eat Sea Urchins
Top Best Honeymoon Spots in Canada
Top Best American Football Commentators
Top Best Sites to Download Korean Dramas with English Subtitles
Top Best Sites to Watch Movies Online for Free in Portugal
Top Popular Tourist Destinations that No Longer Exist
Top Best Ballet Shoe Brands for Dancers
Top Incredible Women in STEM You Need to Know
Top Best American Reality Shows
Top Best Swedish Kidswear Brands
Top Best Sites to Watch Hindi Movies Online for Free with English Subtitles
Top Best Lakes to Visit in Dominica
Top Interesting Facts About James Buchanan
Top Best Websites to Import Motorcycles from Japan
Top Best Travel Destinations In Norway
Top Most Prestigious Universities in the Czech Republic
Top Best Vitamin D Brands
Top Best Thai Restaurants in Miami
Top Largest Oil and Gas Companies in Thailand
Top Most Major Effects of World War I
Top Best Automotive Aftermarket Companies
Top Most Common Epidemic Diseases Of Ancient Rome
Top Best Ninja Anime of All Time
Top Reasons to Visit Guatemala
Top Best Bars in Edinburgh
Top Insurtech Companies
Top Best American Wheel Brands
Top Best Chinese Electric Scooter Brands
Top Best Gel Pen Brands in India
Top Best Websites for Learning German
Top Most Famous Danish Furniture Brands
Top Health Benefits of Coriander
Top Best Candy Factory Tours In The World
Top Best Electric Cars For Kids
Top Best Websites about Real Estate
Top Best Dive Sites in American Samoa
Top Best Foods in Botswana - With Recipes
Top Best Restaurants In The Gambia
Top Best American Made Knife Brands
Top Best Electric Shaver Under $100
Top Most-Followed Cosmetic Brands on Twitter
Top Best Asia-Pacific Pet Food Companies
Top Interesting Facts about John McCain
Top Most Beautiful Islands in Panama
Top Best Music Anime of All time
Top Most Popular Films Starring Song Ji-hyo
Top Interesting Facts about Jacques Cartier
Top Best Jam Brands in the UK
Top Best Foods in Taiwan
Top Largest 3D Printing Companies in the World
Top Best French Dishwasher Brands
Top Leading Pharmacy Chains in Canada
Top Best Athletes Of All Time
Top Most Expensive Countries to Live
Top Best Website for Learning Google Analytics
Top Best Museums to Visit in Greece
Top Most Beautiful Islands In Cambodia
Top Best Hispanic Brands in the USA
Top Best Donghua (Chinese Anime) with Good Animation
Top Best News Sites in Spanish
Top Highest Mountains In Cuba
Top Best Korean Movies